Surrealist Performans ve Turkiye'nin zeytinciligi!

Surrealist calismam:)
Tuketilmisligin sembolizasyonu!
Bu calismami Istanbul Bienali jurisine gondereyim, degerlendirmeye alsinlar. Her hakki mahfuzdur:)

Londra'daki buyuk alisveris marketlerinde; Ispanyol (dunyanin en buyuk zeytin ve zeytinyagi ureticisi), Italyan ve Yunan zeytinyaglarini raflarda goruyoruz ancak ne yazik ki Turk zeytinyaglari-gorunurde- raflarda yer bulamiyor.

ANDOLSUN O INCIRE, O ZEYTINE*

Bir zeytin agaci ortalama 7 yil icinde urun verecek olgunluga ulasiyor. Turkiye'de tahminen 90 milyon zeytin agaci var. 86 farkli zeytin cesidi yetisiyor ve Ayvalik-Edremit bolgesi Turkiye'nin zeytin ve zeytinyagi uretim merkezi.

Asagidaki tabloda yillik uretimler ve tuketimler goruluyor. Turkiye listede 4. sirada.

Country	Production	Consumption	Annual Per Capita Consumption (liters)[4]
Spain	44%	23%	15.0
Italy	20%	28%	13.5
Greece	13%	11%	26.1
Turkey	7%	2%
Syria	7%	4%
North Africa	4%	4%
United States	nil	8%	0.6
France	nil	4%
Other	5%	16%

Yukardaki tablo pek cok seyi anlatiyor aslinda. En yakinimizdaki uretici Yunanistan iki katimiz uretim yapiyor ve urettiginin neredeyse tamamini icerde tuketiyor. Suriye bizim kadar uretim yapiyor ve neredeyse yarisini icerde tuketiyor. Tum siralamada, en az zeytinyagi tuketen ulke Turkiye!

Ispanya, Italya ya da Yunanistan kadar uretim yapmamamiz icin hic bir neden yok. Ya da en azindan urettigimizin yarisini tuketmememiz icin!

Ispanya urettiginin yarisindan biraz daha fazlasini tuketirken Turkiye hem az uretiyor hem de urettiginin cok az bir kismini tuketiyor. Oysa ki kalp ve damar hastaliklarinin belki de belli basli onlemlerinden bir tanesi zeytinyagi tuketmektir.

Ayrica yapilan arastirmalara gore gunde 1 kereden daha fazla zeytinyagi tuketen kadinlarda, daha az tuketenlere oranla %25 daha az gogus kanseri riski goruluyor.

Zeytinyagi pek cok derde deva: Kalp ve damar hastaliklari, kanser, seker hastaligi, tansiyon, obezite-asiri sismanlik, bagisiklik sistemi, sindirim sistemi, deride kirisiklik, yaslilik belirti ve risklerine karsi bire bir dogal ilac. Ayrica hamileligin ilk uc ayindaki fetus gelisiminde anahtar rol oynuyor.

Zeytinlik sahipleri topraklarini sicak para karsiliginda buyuk sehirden gelen ve villa-yazlik sahibi olmak isteyen zenginlere satiyor. O guzelim zeytin agaclarina hic acimadan kiyiyorlar sonra da birbirine bakan beton duvarlar arasinda oturuyorlar. Denize inebilmek icin bilmem kac kilometre yurumek ya da araba kullanmak zorunda kaliyorlar. Her ne kadar Ispanya da ozellikle Ingilizlerin istilasi altinda olsa da Turkiye'nin kat be kat uzerinde uretim yapmayi basarabiliyor.

Zeytinlerin agactan toplanmasi, onlara en cok zarari veren sekilde, agaci sallayarak ve sopalar kullanilarak, en ilkel sekilde gerceklestiriliyor. Her uretici icin gecerli degil elbette bu durum. Ancak ureticinin onemli kismi en azindan 2001 yilina kadar bu sekilde hasat yapiyordu. Cok degistigini sanmiyorum.

Turkiye uretim fazlasini ozellikle Italya'ya satiyor ve tonu bilmem kac ucuz liraya giden bu zeytinyaglari Italya'da paketlenerek dunya marketlerindeki raflarda yerlerini aliyor. Londra'daki marketlerde oldugu gibi! Turk zeytinyagi, Italyan firmalarin siseleri icinde, Italyan zeytinyagi sanilarak tuketiliyor.

Ne yazik ki kendi uretimimizi paketleyip cift kar yaparak dunyaya pazarlamak yerine kolay olani secip diger uretici firmalara ucuza satiyoruz. "Kendi yutar salkimi, ele verir talkimi" diye bir deyisimiz vardir ama biz talkimi kendimize ayirip salkimi baskasina veriyoruz maalesef.

Henuz kendi ulkemizde bile zeytinyagini ucuz ve etkili bir sekilde satmayi basaramamisken yurtdisina paketlenmis ihracat yapmayi dusunmek biraz hayal elbette.

Turkiye'de, ulkemizdeki zeytin ve zeytinyagi uretiminin hak ettigi yere gelmesi icin calisan insanlar var ancak ben sadece iki kisinin adini anacagim; Guzin Yalin ve Hasan Acanal.

"Scope Tanitim ve Danismanlik" firmasinin sahibi ve yoneticileri.

Birlesmis Milletler - Uluslararasi Zeytinyagi Konseyi'nin Turkiye danismanligini yapiyorlar ve ulkemizde zeytinciligi ve zeytinyagi uretimini gelistirmek icin de ellerinden geleni yapiyorlar. Kolay gelsin...

Ve iste betonlasan kiyi sahilleri...




Kaynaklar:
Answers.com
LivingFoods.com
Napoleon-co.com
SamCooks.com
WholeHealthmd.com

*Tin Suresi, 1. ayet



tahin